Choroba wysokościowa
Ze względu na obszerność tematu, a także fakt, że jednym z najczęstrzych powodów interwencji ratowników górskich w rejonie Mont Blanc są dolegliwości związane z chorobą wysokościową - których w większości można by uniknąć, gdyby tylko turyści odpowiednio przygotowywali się do trekkingu - chorobie wysokościowej poświęcony został cały odrębny rozdział.
Co to jest choroba wysokościowa?
Jest to zespół chorobowy, związany z problemami organizmu z dostosowaniem się do warunków wysokogórskich - przede wszystkim do rozrzedzającego się wraz z wysokością powietrza.
Choroba wysokościowa może dotknąć każdego, kto przebywa na wysokości powyżej 2,500 m.n.p.m., niezależnie od doświadczenia górskiego. W skrajnych przypadkach może prowadzić do obrzęku płuc oraz mózgu, a ostatecznie, do śmierci.
Jak chronić się przed zachorowaniem?
Podstawowym środkiem zapobiegawczym jest aklimatyzacja, czyli robienie sobie dnia odpoczynku po osiągnięciu danej wysokości.
Ogólna zasada na trekkingach na wysokościach pomiędzy 2,500 do 5,500 m.n.p.m mówi, że po zdobyciu każdego tysiąca metrów w pionie, powinniśmy zrobić sobie jeden dzień odpoczynku, a więc spędzić dwie noce na tej samej wysokości.
Poza odpowiednim planem wyprawy powinniśmy też pamiętać o odpowiednim nawodnieniu (ok. 4 - 5 litrów dziennie) i o nie narzucaniu sobie zbyt szybkiego tempa.
A co jeśli już zachorujemy?
Choroba wysokościowa występuje w kilku postaciach - od lekkiej do zagrażającej życiu.
AMS
AMS (ang. Acute Mountains Sickness) to najlżejsza postać choroby wysokościowej. Objawy towarzyszące chorobie to:
- bóle głowy,
- zawroty głowy,
- osłabienie,
- możliwe wymioty,
- brak apetytu,
- problemy ze snem.
Chorobę można próbować przeczekać. W tym celu musimy pozostać co najmniej przez dobę na tej samej wysokości, odpoczywać i przyjmować dużo płynów. Jeśli po tym czasie stan się poprawi, można wrócić do wspinaczki.
HAPE i HACE
HAPE (ang. High Altitute Pulmonary Edema), czyli wysokogórski obrzęk płuc lub HACE (ang. High Altitute Cerebral Edema) czyli wysokogórski obrzęk mózgu, to naprawdę ostre postacie choroby wysokościowej, które szybko mogą doprowadzić do śmierci.
Objawy HAPE
U chorych występują:
- duszność (w fazie spoczynku),
- szybki oddech,
- rzężenie w płucach,
- sine usta, język i paznokcie,
- uciążliwy kaszel,
- a z czasem również odpluwanie pienistej wydzieliny zabarwionej krwią.
Objawy HACE
Choroba wywołuje:
- zaburzenia równowagi,
- problemy z orientacją i koordynacją ruchu,
- otępienie,
- dezorientację,
- senność,
- nieracjonalne zachowanie.
W przypadku zapadnięcia na którąkolwiek z dwóch chorób, chorego należy jak najszybciej sprowadzić na niższą wysokość. Zazwyczaj już 600 m w pionie przynosi poprawę stanu.